” ბუკელა, მაშინ ქურდად იჯდა…”
(იუმორისტული ნოველა)
ერთი ისაა, ტაბელს არ ატრიალებს, თორემ ისე, შებინდებულზე ღამის გუშაგივით მიზანდასახულად ჩამოივლის ლითონის ბადით შემოსაზღვრულ ჩვენი ბაღის უკანა მხარეს, გისოსის ყაიდაზე შეკრულ კართან სვლას შეანელებს და მისთვის შესაფერის ღრიჭოში შემოყოფს ცხვირს. ფერდებს შეკუმშავს, შევიწროვდება, ეზოში შემოძვრება. მოზომილი ნაბიჯებით ჩაივლის მცირე თავდაღმართს და ბოსტანში ონავრულად შეირბენს.
საყვარელი არსებაა, სასარგებლო ცხოველადაც არის მიჩნეული, რადგან მავნე მწერებს, ხვლიკებს და თვით შხამიან გველებსაც კი ანადგურებს…
თუმც, როცა გაიგებ, რომ იგი სხვადასხვა საშიში დაავადებების გადამტანია,
მათ შორის ცოფის, შეიძლება დაფრთხეთ კიდეც; თუმც, ბავშვებს ეგ დიდად არ ადარდებთ… ზღარბები იმდენად საყვარლები არიან, რომ პატარასა თუ დიდს, უმალ ”ზღარბუნიას” მიფერების სურვილი უჩნდებათ. ოღონდ, მისი ეკლიანი საფარველი ბევრს გვარიანად შეაბრკოლებს…
თანაც, თუ ბურთივით შეკვრა მოასწრო,
და ამას თითქმის ყოველთვის ახერხებს,
ნეკა თითით მოსაფერებელ ადგილსაც კი, ნამდვილად ვერ უპოვით, რადგან თავი, კუდი და პაწაწინა ფეხები, თითქოს არც ჰქონია, მუცელზე,
რომ არაფერი ვთქვათ. მხედველობა სუსტი აქვს, მაგრამ ყნოსვა და სმენა ისე აქვს დახვეწილი, შეუძლია მალე გაერკვეს, რა საშიშროებას წარმოადგენს მისდამი მოთვალთვალე თუ ”მოიერიშე”.
ამ ჩვენმა ზღარბუნიამაც, ეტყობა უკვე დაამუღამა,
რომ გულკეთილ მასპინძელთან აქვს საქმე და როცა ვითარებისდა მიხედვით, მის ”სავალ გზაზე” ვტრიალებ მარშუტს არ ცვლის. არც ალიონზე, ღამეული ნადირობიდან,
მცირე აღმართზე მძიმედ ამომავალი გამირბის.
_ალბათ ბუკელას ბადიშისშვილია…_გულუბრყვილოდ გავიფიქრე ალიონზე გარეთ გამოსულმა, როცა ის შევნიშნე და ნიშნისმოგებით ჩავილაპარაკე:
_ბუკელა შენი დიდი პაპა იქნებოდა,
ალბათ წინაპრებისგან გაგიგია,
რა გიჟმაჟიც ვარ…_გამეცინა. იგი შეყოვნდა.
მე მივედი და ეკლებზე ხელი გადავუსვი,
არც აჯაგრულა და არც ბურთივით დამრგვალებულა.
ცხვირი თავისებურად წაიგრძელა და გზა გააგრძელა…
_კი, ბუკელას მოდგმისაა…_დავიმოწმე მეხსიერებაში ამოზიდული მოგონება და მომცინარემ უნებლიეთ გავიხუმრე,_ბუკელა, მაშინ ქურდად იჯდა!
ბუკელა, ამ ზაფხულიდან, ასე ცხრამეტიოდე წლის წინ ჩავლილ, ერთი ცხელი ზაფხულის ღამესა, შუაღამეს, ანდაც, სულაც ალიონზე, ლეღვის ხის შორიახლო ამოთხრილ ორმოში ჩავარდა. ჰამაკში მიძინებულს, სამხრეთისკენ გადანაცვლებული მზის სხივებმა, პირდაპირ თვალებში, რომ დამაცხუნეს, თავისებურად შევქანდ-შემოვქანდი და ლეღვის ქვემოთ დახრილ ტოტს ჩავალე ხელი. ჰოდა, ორმოს ძირში გატრუნულ ზღარბუნიასაც მოვკარი თვალი. ეკლებზე ხიდან ჩამოვარდნილი მწიფე ლეღვი დაკვროდა. ვიგრძენი ხიფათს გადაჰყროდა, აქამდე, როგორ ვერ შევამჩნიე მეთქი გამიკვირდა, თუმცა რა გასაკვირი იყო, ორი დღე, იქაურ სამეზობლოში გადაბმული სმა მომიწია და შინ დაბრუნებულმა, იმ ორმოს განსაკუთრებით ავუარე გვერდი.
ეგ, რა დაგმართნია მეთქი, შევწუხდი, ფრთხილად ამოვიყვანე, ლეღვი ავაცალე და წყლიან ლეგენთან მივიტანე. რა თქმა უნდა, დამრგვალდა, მაგრამ წყალი ვასხურე და დასიცხულმა სული მოითქვა. მე კი, უფრო გაბედულად შევათვალიერე და ხალისიანად შევძახე:
_ვაჟკაც!
უნებლიეთ ბავშური აღტაცება დამეუფლა და გადავწყვიტე, ზღარბუნა ჩემი პატარებისთვის ”გამეცნო”.
ჩავსვი პატარა ყუთში, ყუთი კი ტყავის დიდ ჩანთაში მოვათავსე. მერე სამიოდე ვედრო წყალი გადავისხი, თავი მოვიწესრიგე და ქალაქისკენ გავწიე, გზად გამიმართლა ნაცნობი მანქანით წამომეწია და ქალაქამდე ჩამიყვანა.
ბავშვები შინ არ იყვნენ, დედამისს თავის მშობლიურ სოფელში თბილისიდან ავტობუსით, ასე, ერთი საათის სავალზე მდებარე სოფელში, მამაპაპისეულ კარმიდამოს მისახედად გადაბარგებულ მშობლებთან ჰყავდა წაყვანილი.
მოსაღამოებული იყო და გადავწყვიტე, დღეს წასვლა აღარ ღირს მეთქი.
ბინაში შესულმა, ზღარბუნიას თავისებურად მივესიყვარულე, ბაღიდან წამოღებული მწიფე ლეღვი და ჯამით წყალი მივართვი, თუმც, ჩემი მასპინძლობა აშკარად არ ეჭაშნიკა. მერე ყუთი ლოჯიაში დავდგი, შიგ კომბოსტოს ფურცლები და ვაშლის ნაფცქვენები ჩავყარე და დაღლილი დივანზე წამოვწექი. მალე ჩამეძინა.
შუაღამისას, მკვეთრმა ხმაურმა გამაღვიძა. წამოვიწიე, ლოჯიიდან ფეხის ხმა ისმოდა. მეჩვენა, ვიღაც მოუსვენრად და ენეგიულად მოძრაობდა.
შემკრთალს, ის იყო უნდა მეკითხა ვინ ხარ მეთქი, რომ მთვარის შუქზე უკანა ფეხებზე დამდგარ ზღარბი დავლანდე, რომელიც ნერვიულად მიმოდიოდა წინ და უკან. ამას ნამდვილად არ ველოდი.
ავდექი, უკვე ბურთივით დამრგვალებული, ისევ ყუთში ჩავსვი… ორიოდე საათის შემდეგ მისი ფეხების ტყაპუნმა კვლავ შემაფხიზლა.
_აა კაცო, დაშვიდდი, ნერვოზი ხომ არ გჭირს…_შევეხმიანე მეგობრულად, _ჩაგიყვან, ჩემებს გაგაცნობ და ისევ უკან დაგაბრუნებ…
დილით კი, ტყავის ჩანთაში ჩადგმული ყუთით, ადრიანად გავმოვედი სახლიდან. მიკროავტობუსში ჩამეძინა, მერე მგზავრთა ჟივილი ჩამესმა. ამ ჩემს ზღარბუნიას, ოდნავ ჩაწეული ელვა-შესაკრავის კიდევ უფრო მოღიავება მოეხერხებინა და ჩანთიდან ამოძრობას ცდილობდა.
გაღიმებულმა ჩემს თანამგზავრს თითი ცხვირთან ავუქნიე. იგი ჩანთაში მიიმალა, მე კი ისევ მივლულე თვლები, თუმც, უკვე გვარიანად ფხიზლად ვიყავი.
ეზოში შესვლის წინ, ჩანთის შესაკრავი მთლიანად გადავხსენი, და ჩემი ნახვით გახარებულმა შვილებმა, უცნაური სტუმრის თავი, რომ იხილეს, ცოტა არ იყოს დაიბნენ. ყუთიდან ამომძვრალი ზღარბი მიწაზე დავსვი.
_გაიცანით, ეს ჩვენი ბაღის ზღარბუნიაა!_ წარმოვთქვი საზეიმო ხმით.
სიდედრ-სიმამრი ირონიაშეპარული ღიმილით შემომაცქერდა. ჩემმა მეუღლემ ვითარებას უმალ აუღო ალღო და თავისი საბავშვო ლექსი შემაშველა:
ზღარბუნამ ზღარბუნიები,
ტყეში წაასხა ამ დილას,
და გეტყვით დანამდვილებით,
სოკო ექნებათ სადილად.
დედიკოს ეს ლექსი ბავშვებს კი სმენოდათ, მაგრამ ცოცხალ ზღარბს პირველად ხედავდნენ. გოგო ხუთი წლისა თუ იქნებოდა, ბიჭი _სამის.
უცხო სტუმარს მალე გაუშინაურდნენ.
_მკბენარა ყოფილა!_დაასკვნა მალე ანამ და მის გადასაგორებლად ჯოხი მოიშველია, ავთომაც აუბა მხარი.
ენაწყლიანი ანა თავისებურად არიგებდა ჭკუას.
და უცებ, ბუკელა შეარქვა.
ზღარბუნა, თითქოსდა მოშინაურდა, მალე თავად ცდილობდა გადაადგილებას, სოროსთვის შესაფერისი ადგილის მოძებნას.
მერე ხილზე და სასმელზე მიმიპატიჟეს.
სიმამრთან საუბრით, რომ გავერთე, უცებ, ანას ტიტინი მომესმა.
_ზღარბუნიები სად გყავს? ავტობუსით კატაობა მოგინდა და პატარები ტყეში მიატოვე, არ გრცხვენია?!
შევცბი, უმალ ზღარბისთვის მიცემული პირობა გამახსენდა და წამოვდექი.
_უნდა წავიდე…_სიმამრს, რომელიც, წიგნის მოყვარული კაცი იყო, ფუძე-კართან დაბრუნება ერთხელ კიდევ დავულოცე და ჩემს მეუღლეს ვანიშნე ბავშვები, მეორე სართულზე აეყვანა.
მერე ორივენი ჩავკოცნე, ახლა ბუკელა შვილებთან უნდა დავაბრუნო მეთქი გავუმხილე პატარებს და ზღარბი ისევ ყუთში ჩავსვი.
ბავშვები ჩემს გადაწყვეტილებას მშვიდად შეხვდნენ.
აბა, აბაო, თავი გამოიდო ანამ, სადილად სოკო ხომ უნდა მოუმზადოსო…
ასე, ორი საათის შემდეგ, გლდანის დასახლების მაშინდელ დაბოლოებასთან, ჩვენი ბაღისკენ მიმავალ გზას მივუყვებოდი.
კვლავ შფოთიანი ვითარება იყო; ორიოდე წლით ადრე, როცა, თემქის დასახლებიდან, ჩვენი ბაღისკენ ხევ-ხევ, ვითომდაც მოკლე გზით წასვლა ვამჯობინე, ერთგან, უცებ შევნიშნე გორაზე ვიღაც ჩაწოლილიყო და შაშხანას მიმიზნებდა. შევჩერდი და გავძახე:
_რომელი ხარ!
_შენ თავად ვინა ხარ?!_შემომსჭყივლა მან.
_ქვესადგურში მივდივარ!_ვუპასუხე მექანიკურად,_რადგან მაშინ იმ მხარეს თითქმის ერთადერთი სტრატეგიული ობიექტი მაღალი ძაბვის ქვესადგური იყო.
_ბედი შენი, რომ არ გაგაგორე!_უკმაყოფილოდ გამეპასუხა იგი.
მე გზა გავნაგრძნე, თუმც, იჭვი მიმაცილებდა, არ წამოუროს და სასხლეტს მაინც არ გამოჰკრას თითი მეთქი, თითქოს ვგრძნობდი, რომ სწორედ ის თითი ექავებოდა.
ახლა კი, არხეინად მივუყვებოდი შარაგზას, თან გზაში ნაყიდ შოთის პურს მივილოღნიდი.
_ცოტაც და დაგაბრუნებ… ალბათ, ცოლ-შვილი მოუთმენლად გელოდება, წუხან, სად დაიკარგა ჩვენი მარჩენალიო…_შევჩურჩულე ჩანთაში მოფხაკურე ბუკელას.
ქალაქს გვარიანად ვიყავი გაცილებული, შევნიშნე ფსიქიატრული საავადმყოფოს ეზოს შესასვლელთან, გზისპირას, ორ ჩინოსან მილიციელს თავისებური პოზიცია ეკავათ. მსუქანი, ღიპიანი მაიორი ტაბურეტზე იჯდა, ახალგაზრდა, მხარბეჭიანი ლეიტენატი, კი მის უკან მზესუმზირით ირთობდა თავს.
რა თქმა უნდა, გიჟებს არ დარაჯობდნენ, საშოვარზე გამოსულებს ჰგავდნენ.
_გამარჯობათ!_ხმამაღლა მივესალმე მათ.
მაიორი ადრეც მენახა; იმ ამბიდან ორიოდე თვის წინ, მსუბუქი მანქანით საკუთარ გამომცემლობაში გამოცემული წიგნები გადამქონდა. ტვირთის სიმძიმე საბარგულდაზნექილ მანქანას აშკრად ეტყობოდა. მძღოლი და მე ცოტათი შეზარხოშებულები ვიყავით და ამას ვერ ვამჩნევდით, მაგრამ გლდანის შემოსასვლელთან ჩამწკრივებულ ”გაიშნიკებს”ეს არ გამოპარვიათ.
ერთხმად დაგვისტვინეს, მე არხეინად გადავედი.
_რა მიგაქვთ?_მუქარით მკითხა ლოყებდაპუსკუნებულმა, დაბალი ტანის მილიციელმა და ხელში ”გაიშნიკის” ჯოხი შეათამაშა.
_წიგნები!-რიხით მივუგე მე, ჯიბიდან წითელი წიგნაკი ამოვიღე, რომელზეც კაი გვარიანი ასოებით ”პრესა” იყო ამოტვიფრული. მაშინ ახალგადემოკრატიულებულ საქართველოში ”პრესას” შთამბეჭდავი დატვირთვა ჰქონდა, თან წითელი ფერსაც არ გასვლოდა პოლიტიკური ყავლი.
ახალგამომცხვარმა ინსპექტორმა ”ჩესტი” ამიღო. მე მხარზე მოვუთათუნე ხელი, საბარგული გავაღე და ზღაპრებისა და რომანების რამდენიმე ეგზემპლიარი საშოვრის იმედით თვალებდაქიჩმაჩებულ სერჟანტს გადავეცი. უცებ, გზისპირას, ბორდიურზე ჩამომჯდარი მაიორი შევნიშნე,_მომიკითხე, მივანიშნე მასზე ”წესრიგისდამცველს”.
ის კი გახარებული გაქანდა თავისიანებისკენ. წიგნები წაუჩვენა, აი, რაღაც, მაინც ხომ ვიშოვეო…
ახლა, მაიორი იჭვნეულად მომჩერებოდა, ალბათ რაღაცის გახსენებას ცდილობდა.
_ჩანთაში რა გაქვს?!_შემომბღვირა ლეიტენანტმა.
_ზღარბი!-მივუგე მხიარულად.
_აბა, მოდი აქ!_თითქმის მიბრძანა.
მშვიდად წავედი, ცელოფნიანი პური იღლიში ამოვიდე.
_გვაშაყირებ?!_ბრაზიანად ჩამეკითხა იგი.
_არც მიფიქრია…_მშვიდად მივუგე.
_აბა მაჩვენე?!_იჭვნეულად ჩამეძია.
_შენ თვითონ ნახე!_ჩანთის ელვა-საკრავი ოდნავ გავხსენი.
ლეიტენანტმა ენერგიულად ჩაააძვრინა ხელი ღრიჭოში და შეჰყვირა:
_უჰ, ამის!
_ხომ გითხარი…
_რა ბიჭო, მართლა ზღარბს ჩაავლე?!_გამხიარულდა მაიორი.
_ჰო, ამის…
აგრესიულად მოზიდულ ლეიტენანტს ჯიქურ მივაჩერდი…
მერე თავისუფალი ხელი წამოვწიე და გზა ხალისიანად გავაგრძელე.
მოსახვევში ქალაქიდან მომავალი სატვირთო მანქანის ძრავის თუხთუხი გაისმა.
მაიორმა ”თანაშემწეს”, რაღაც ნაჩქარევად მიუთითა.
_ყოჩაღ ბუკელ!_ჩავულაპარაკე ჩანთაში მოფხაკურე ზღარბუნას,_ყოჩაღ, ასე უნდა მაგ წუწკს…
ჯ.გ.
2016
*- ***გრიგალში*სად, ვინ, როგორ, რა ფერებში... _ ანუ, არც არაფერი ხდებოდა თითქოს... (ლაშქრული,კამპანელლა, ფოქსტროტი… ცნობილაძე, მავზოლეუმი და ისევ ცნობილაძე…აფრიკა დაამერიკა…)...*
*
Комментариев нет:
Отправить комментарий